ประเพณีหล่อเทียนจำนำพรรษา ชาวตำบลวังทรายพูน

ประเพณีหล่อเทียนจำนำพรรษา  ชาวตำบลวังทรายพูน

        ประเพณีหล่อเทียนจำนำพรรษา ของชาวตำบลวังทรายพูน   อำเภอวังทรายพูน  จังหวัดพิจิตร ได้สืบสานกันมาตั้งแต่ปู่ย่าตายายของชาวตำบลวังทรายพูน  ได้ร่วมมือกันในทุกภาคส่วนของตำบล วังทรายพูน  “บวร”  เพื่อถวายเทียนจำนำพรรษาให้กับวัดและพระที่จำพรรษาในแต่ละวัด เพื่อสืบสานวัฒนธรรมประเพณีอันดีงามของตำบลวังทรายพูน  ให้ตกทอดไปสู่รุ่นลูกหลาน

        การหล่อเทียนเริ่มมีมาตั้งแต่สมัยพุทธกาลชาวพุทธจะยึดถือเป็นประเพณีนำเทียนไปถวายพระภิษุในเทศกาลเข้าพรรษา เพื่อปรารถนาให้ตนเองเป็นผู้เฉลียวฉลาด มีไหวพริบ ประดุจ แสงสว่างของดวงเทียน เทียนพรรษา  คือ เทียนขนาดใหญ่และยาวเป็นพิเศษกว่าเทียนชนิดอื่น สำหรับจุดในโบสถ์ตั้งแต่วันเข้าพรรษาจนถึงวันออกพรรษา

        ต้นเทียนพรรษาประเภทแรก คือ มัดรวมติดลายเป็นการเอาเทียนเล่มเล็กมามัดรวมติดกันบนแกนไม้ไผ่ให้เป็นเทียนขนาดใหญ่ แล้วตัดกระดาษเงิน  กระดาษทองลายต่างๆ ติดประดับรอบต้นเทียน ต่อมมามีการคิดทำต้นเทียนเป็นต้นเดี่ยว เพื่อให้จุดได้นาน ๆ โดยใช้ไม้ไผ่ทะลุปล้องเป็นแบบหล่อในสมัยนั้น เมื่อหล่อเทียนเป็นต้นเสร็จแล้วนำมาติดที่ฐานและจัดขบวนแห่เทียนไปถวายพระที่วัด

        การตกแต่งต้นเทียน เริ่มมีขึ้นโดยภูมิปัญญาชาวบ้าน ใช้ขี้ผึ้งลนไฟหรือตากแดดให้อ่อน แล้วปั้นเป็นรูปดอกลำดวนติดต้นเทียน หรือเอาขี้ผึ้งไปต้มให้ละลาย แล้วใช้ผลมะละกอ หรือ ผล ฟักทองนำมาแกะเป็นลวดลาย ใช้ไม้เสียบนำไปจุ่มในน้ำขี้ผึ้ง แล้วนำไปจุ่มในน้ำเย็น แกะขี้ผึ้งออก จากแบบ ตัดและตกแต่งให้สวยงามนำไปติดที่ต้นเทียนการทำเทียนพรรษามีวิวัฒนาการเรื่อยมาไม่หยุดนิ่ง ในปี พ.ศ. ๒๕๑๑ ผู้คนได้พบเห็น ต้นเทียนพรรษาขนาดใหญ่และสูงขึ้น มีการแกะสลักลวดลายในส่วนลำต้นอย่างวิจิตรพิสดาร ใน ส่วนฐานก็มีการสร้างหุ่นแสดงเรื่องราวทางศาสนาและความเป็นไปในสังคมขณะนั้นกลายเป็น ประติมากรรมเทียนพรรษาที่ยิ่งใหญ่ ซึ่งช่างผู้ริเริ่มในการทำต้นเทียนยุคหลังคือ นายอุตส่าห์ และ นายสมัย จันทรวิจิตร สองพี่น้อง นับเป็นงานสร้างสรรค์ทางศิลปะอันเกิดจากภูมิปัญญาชาวบ้าน อย่างแท้จริง อ่านต่อ

ข้อมูลเนื้อหา  เรื่องราว เขียนโดย  นายสมโพด  ราศรี
ภาพถ่าย /ภาพประกอบ โดยนายสมโพด  ราศรี